Những cử chỉ tay có chủ đích trong yoga được gọi là Mudra hay thủ ấn. Các loại thủ ấn không chỉ là những cử chỉ mang tính biểu tượng mà còn là phương thức kết nối giữa con người với vũ trụ, giữa ý thức và tiềm thức. Khi thực hành đúng cách, chúng trở thành chiếc chìa khóa giúp ta đạt đến trạng thái cân bằng, an nhiên và giác ngộ.
Bài đăng này sẽ chia sẻ chi tiết hơn về các loại thủ ấn Mudra, cùng xem ngay nhé!
Mudra là gì? Định nghĩa, nguồn gốc thủ ấn
Trong tiếng Phạn, Mudra có nghĩa là thủ ấn hoặc cử chỉ được dùng khi tập yoga hoặc thiền định. Mục đích của việc đặt thủ ấn khi ngồi thiền yoga chính là dẫn truyền năng lượng prana, giúp điều hướng dòng sinh lực thuần khiết để chữa lành và khai mở tiềm năng nội tại. Mỗi Mudra là một mật mã, giúp liên kết con người với vũ trụ bao la.
Các loại thủ ấn Mudra đã xuất hiện từ xa xưa, in dấu trong những nghi lễ Vệ Đà, trong các bức tượng Phật giáo và Hindu giáo cổ xưa. Những bậc thầy yogi tin rằng, Mudra sẽ là phương tiện để con người giao tiếp với thần linh, cũng là chìa khóa giúp chúng ta kiểm soát năng lượng, cân bằng năm nguyên tố trong cơ thể: đất, nước, lửa, không khí và không gian.
Hệ thống y học Ayurveda cũng đề cập đến Mudra như một phương pháp điều chỉnh năng lượng sinh học, phục hồi sự hài hòa giữa các yếu tố tự nhiên. Khi một yếu tố bị mất cân bằng, cơ thể rơi vào trạng thái rối loạn. Thực hành Mudra chính là cách tái lập sự cân bằng đó, giúp cải thiện sức khỏe thể chất, tinh thần và tâm linh.
Trong triết lý yoga, mỗi ngón tay đại diện cho một nguyên tố và mỗi Mudra chính là một phương thức để điều chỉnh và cân bằng các nguyên tố này:
| Ngón cái | tượng trưng cho lửa (Agni) |
| Ngón trỏ | tượng trưng cho không khí (Vayu) |
| Ngón giữa | biểu tượng của không gian (Akasha) |
| Ngón đeo nhẫn | gắn liền với đất (Prithvi) |
| Ngón út | tượng trưng cho nước (Jala) |
Bằng cách đặt các ngón tay theo các loại thủ ấn khác nhau, dòng chảy năng lượng sẽ được khai thông, luân xa được kích hoạt, giải phóng tắc nghẽn và thúc đẩy quá trình chuyển hóa tinh thần.
Tác dụng của việc bắt thủ ấn khi ngồi thiền yoga
Như chia sẻ, mỗi ngón tay là đại diện cho một nguyên tố. Khi thực hành một trong các loại thủ ấn, sẽ tạo ra sự kết nối giữa các yếu tố này và còn giúp cân bằng dòng năng lượng trong cơ thể.
Hai bàn tay tượng trưng cho hai dòng chảy năng lượng mặt trời và mặt trăng, dương và âm. Nên, khi thủ ấn ký bằng tay, sẽ điều điều chỉnh sự lưu thông của prana nhằm tạo ra sự cân bằng giữa thể chất và tinh thần.
Trong trạng thái thiền, tâm trí thường bị cuốn theo những suy nghĩ vô tận. Nhưng khi một người bắt đầu thực hành Mudra, những dòng suy nghĩ dần lắng đọng, nhường chỗ cho sự tập trung cao độ. Việc bắt thủ ấn khi trong các tư thế thiền yoga, vừa giúp thiền định sâu hơn, vừa kích hoạt từng trung tâm năng lượng (luân xa) trong cơ thể. Mỗi thủ ấn lại tương ứng với một luân xa, góp phần giải phóng những tắc nghẽn và mang lại cảm giác an yên cho tâm trí.
Còn trong y học Ayurveda, các thủ ấn được xem là phương pháp điều chỉnh sinh lực bên trong cơ thể. Bắt đúng thủ ấn, người tập có thể cải thiện sức khỏe tổng thể, từ tăng cường hệ miễn dịch, hỗ trợ tiêu hóa cho đến ổn định tâm lý, giảm căng thẳng.
Các loại thủ ấn Mudra khi ngồi thiền
Tuy chỉ là những “cử chỉ” đơn giản, nhưng lại mang trong đó sức mạnh kỳ diệu mà chưa chắc ai trong chúng ta cũng may mắn có cơ hội để ngộ ra. Đó đều là những ấn thủ của trí tuệ và năng lượng, dẫn dắt con người đi vào miễn tĩnh lặng của nội tâm. Tại đó, trạng thái thiền định sâu, con người sẽ đón nhận được nhiều nguồn sinh khí mới và mạnh mẽ.
Sau đây là các loại thủ ấn Mudra thường được sử dụng khi ngồi thiền:
Namaskar Mudra
Đây là thủ ấn của sự kính trọng, hòa hợp; thường được sử dụng trong lời chào truyền thống của Ấn Độ. Nhưng sâu xa hơn, nó còn là biểu tượng của sự hợp nhất giữa hai nguồn năng lượng đối lập trong cơ thể: dương – âm, logic – trực giác, hành động – tĩnh lặng.
Mô tả: Hai bàn tay chắp lại trước ngực, các ngón tay khép chặt, lòng bàn tay áp sát nhau.
Lợi ích:
- Cân bằng cả hai bán cầu não, giúp tâm trí tỉnh táo và sáng suốt.
- Khơi dậy lòng từ bi, biết ơn, giúp tâm an tịnh.
- Tạo sự kết nối mạnh mẽ giữa con người với bản ngã của chính mình.
Chin Mudra
Trong các loại thủ ấn, Chin Mudra được gọi là ấn ký của ý thức, là biểu tượng của sự hợp nhất giữa tiểu ngã và đại ngã, giữa con người với vũ trụ.
Mô tả: Đặt hai bàn tay lên trên đầu gối, lòng bàn tay hướng lên. Ngón cái và ngón trỏ chạm nhẹ vào nhau, tạo thành vòng tròn hoàn hảo, ba ngón tay còn lại duỗi thẳng tự nhiên.
Lợi ích:
- Tăng cường khả năng tập trung, giúp tâm trí minh mẫn.
- Làm dịu hệ thần kinh, giảm căng thẳng, lo âu và mất ngủ.
- Hỗ trợ nâng cao nhận thức và kết nối với chiều sâu tâm linh.
Vayu Mudra
Đây là một trong các loại thủ ấn Mudra liên quan đến nguyên tố khí. Khi khí mất cân bằng, con người dễ rơi vào trạng thái căng thẳng, bất an. Nhiều người đã lựa chọn điều hòa dòng khí này bằng cách bắt thủ ấn Vayu.
Mô tả: Gập ngón trỏ vào gốc ngón cái, ngón cái đặt lên trên ngón trỏ.
Lợi ích:
- Giảm các chứng bệnh liên quan đến khí như đầy hơi, đau khớp, đau thần kinh tọa.
- Cân bằng tâm trạng, xoa dịu lo lắng và căng thẳng thần kinh.
- Hỗ trợ hô hấp, cải thiện tuần hoàn khí trong cơ thể.
Dhyana Mudra
Thủ ấn Dhyana còn được gọi là thủ ấn thiền, là một trong các loại thủ ấn được sử dụng nhiều nhất khi ngồi thiền yoga. Bởi vì, nó thúc đẩy mạnh mẽ sự kết nối giữa thân, tâm và linh hồn. Thủ ấn này cũng thường xuất hiện trong các bức tượng Phật, thể hiện trạng thái tĩnh lặng và giác ngộ.
Mô tả: Đặt bàn tay phải lên trên bàn tay trái, hai ngón cái chạm nhẹ tạo thành hình tam giác.
Lợi ích:
- Thúc đẩy sự tập trung, giúp tâm trí lắng xuống một cách tự nhiên.
- Hỗ trợ sự phát triển trí tuệ và trực giác.
- Thúc đẩy trạng thái thiền định sâu, tĩnh lặng.
Các loại thủ ấn Mudra kích hoạt luân xa
Trong lúc ngồi thiền, việc bắt thủ ấn sẽ là chìa khóa mở ra cánh cửa năng lượng bên trong. Mỗi thủ ấn tác động lên một luân xa nhất định, giúp cân bằng dòng chảy năng lượng, thanh lọc tâm trí và khai sáng tinh thần.
Dưới đây là các loại thủ ấn giúp kích hoạt 7 luân xa:
Prithvi Mudra – Thủ ấn Đất
Prithvi Mudra còn được gọi là thủ ấn của đất, giúp kết nối với năng lượng của nguyên tố Đất trong cơ thể. Luân xa gốc (Muladhara) là trung tâm của sự ổn định và nền tảng vững chắc, giúp con người cảm thấy an toàn và mạnh mẽ hơn trong cuộc sống. Khi thực hành thủ ấn này, luân xa gốc được kích hoạt, tăng cường sự cân bằng và cảm giác định hướng.
Mô tả: Chạm đầu ngón tay đeo nhẫn vào đầu ngón cái, trong khi các ngón còn lại duỗi thẳng tự nhiên.
Lợi ích: Thủ ấn này giúp tăng cường năng lượng thể chất, cải thiện tuần hoàn máu, tăng cường hệ miễn dịch và giải tỏa căng thẳng.
Agni Mudra – Thủ ấn Lửa
Agni Mudra kết nối với nguyên tố Lửa, tượng trưng cho sức mạnh, động lực và ý chí cá nhân. Trong khi đó, luân xa đám rối mặt trời (Manipura) là trung tâm của quyền lực cá nhân, kiểm soát sự tự tin và ý chí. Nên, lúc thực hành Agni Mudra, luân xa này được kích hoạt, tiếp thêm năng lượng và sự nhiệt huyết.
Mô tả: Gập ngón áp út vào lòng bàn tay và nhẹ nhàng đặt gốc ngón tay cái lên trên đầu ngón áp út.
Lợi ích: Thủ ấn này thúc đẩy quá trình tiêu hóa, tăng cường sự trao đổi chất và kiểm soát cân nặng.
Varun Mudra – Thủ ấn Nước
Varun Mudra là thủ ấn đại diện cho nguyên tố Nước, giúp cân bằng cảm xúc và duy trì sự linh hoạt trong tâm trí lẫn cơ thể. Thủ ấn này sẽ giúp kích hoạt luân xa xương cùng (Svadhishthana). Đây là luân xa liên quan đến sự sáng tạo, niềm vui và cảm xúc. Luân xa xương cùng được kích hoạt, tạo ra dòng chảy năng lượng tự nhiên, hỗ trợ cảm xúc và sự sáng tạo.
Mô tả: Đặt đầu ngón tay út chạm nhẹ vào đầu ngón cái, giữ thẳng các ngón còn lại.
Lợi ích: Varun Mudra giúp cân bằng chất lỏng trong cơ thể, nuôi dưỡng làn da, hỗ trợ chức năng thận và bàng quang.
Vayu Mudra – Thủ ấn Gió
Vayu Mudra giúp điều hòa nguyên tố Gió và có tác động đến luân xa tim (Anahata). Đây là trung tâm của tình yêu thương, lòng từ bi và sự kết nối.
Mô tả: Gập ngón trỏ xuống chạm vào gốc ngón cái, các ngón còn lại duỗi thẳng.
Lợi ích: Vayu Mudra giúp cải thiện hệ hô hấp, giảm đau khớp. Đồng thời, nó tác động đến luân xa tim, kích hoạt tình yêu thương, nuôi dưỡng lòng từ bi và sự gắn kết.
Akash Mudra – Thủ ấn Không gian
Akash Mudra kích hoạt nguyên tố Không gian, giúp tăng cường sự sáng suốt và khả năng giao tiếp. Thủ ấn này có sự liên kết với luân xa họng (Vishuddha). Luân xa họng được khai thông sẽ tăng khả năng giao tiếp và diễn đạt cảm xúc một cách chân thật.
Mô tả: Chạm đầu ngón giữa vào đầu ngón cái, giữ các ngón khác duỗi tự nhiên.
Lợi ích: Tác động mạnh mẽ đến khả năng diễn đạt.
Hakini Mudra – Thủ ấn Trí tuệ
Luân xa con mắt thứ ba (Ajna) là trung tâm của nhận thức, trí tuệ và trực giác. Và Hakini Mudra lại là thủ ấn có tác động đến sự tập trung và trực giác.
Mô tả: Chạm nhẹ các đầu ngón tay của hai bàn tay vào nhau, giữ lòng bàn tay hơi mở.
Lợi ích: Thủ ấn này giúp tăng cường trí nhớ, tập trung và kết nối với trực giác. Khi luân xa Ajna khai mở, bạn có thể nhìn thấy rõ ràng con đường phía trước và phát triển sự sáng suốt trong cuộc sống.
Dhyana Mudra – Thủ ấn Thiền
Như chia sẻ ở nội dung trước, Dhyana Mudra là một trong các loại thủ ấn thiền được sử dụng phổ biến. Và một trong những lý do nhiều người lựa chọn chính là vì mối liên hệ giữa Dhyana Mudra với luân xa đỉnh đầu (Sahasrara). Luân xa này là trung tâm của sự giác ngộ và trí tuệ.
Mô tả: Đặt bàn tay phải lên trên tay trái, hai ngón cái chạm nhẹ vào nhau.
Lợi ích: Cải thiện sự tập trung, giúp tâm trí lắng xuống. Thủ ấn này kết hợp với các tư thế thiền trong yoga sẽ giúp bạn đạt tới sự chánh niệm, gạt bỏ những suy nghĩ trong đầu và bước vào hành trình nội tại.
Lời kết
Trong sự bộn bề, nơi tâm trí dễ bị cuốn vào những lo âu và hỗn loạn, Mudra chính là điểm tựa để tìm lại sự tĩnh tại, minh triết và nguồn sinh lực bền vững. Bất kể bạn là người mới bắt đầu hay đã gắn bó lâu năm với yoga và thiền định, việc kết hợp Mudra vào thực hành hàng ngày sẽ mang đến sự chuyển hóa mạnh mẽ. Không cần phải thực hiện tất cả các loại thủ ấn Mudra, hãy chọn một loại có sự kết nối với bạn nhất.
Nếu bạn muốn tìm hiểu sâu hơn về Mudra cũng như cách thực hành yoga một cách chuyên nghiệp thì hãy liên hệ với Reco Yoga. Chúng tôi vẫn thường xuyên cập nhật những khóa học yoga online và chia sẻ kiến thức hữu ích tại website và fanpage, bạn có thể theo dõi các thông tin trên đấy.
